لاپاراسکوپی

لاپاراسکوپی یا درون بینی نوعی از جراحی کم تهاجم می باشد که طی آن یک لوله نازک دوربین دار، درون یک برش در جدار شکم یا لگن قرار داده می شود، تا از طریق آن بتوان اعضای داخل شکم و لگن را به خوبی مشاهده کرد.

امروزه جراحی لاپاراسکوپی به یک تکیه گاه اصلی جراحی تبدیل شده است. تکنولوژی لاپاراسکوپی به سمت تکامل در حال پیشرفت است. از مزایای اصلی جراحی به روش لاپاراسکوپی می توان به مدت اقامت کوتاه تر در بیمارستان، بهبود نتایج زیبایی، بهبود ایمنی و هزینه ها اشاره کرد.

تاریخچه جراحی لاپاراسکوپی

جراحی لاپاراسکوپی یا درون بینی نوعی از جراحی کم تهاجم می باشد که طی آن یک لوله نازک دوربین دار، درون یک برش در جدار شکم یا لگن قرار داده می شود، تا از طریق آن بتوان اعضای داخل شکم و لگن را به خوبی مشاهده کرد.

در مورد تاریخچه ی این عمل باید گفت که اولین عمل لاپاراسکوپی، در سال ۱۹۹۰ توسط Jacobus از سوئد انجام شد، ولی نقش کلیدی در پیشرفت لاپارسکوپی را Kalk از آلمان داشت.

پیشرفت های جراحی لاپارسکوپی به طرز چشمگیری در طی دهه های گذشته شتاب گرفته است. چیزی که در شروع یک ابزار ابتدایی برای اهداف تشخیصی و اعمال جراحی ساده نظیر بستن لوله های رحمی بود، به سیستمی هماهنگ تر برای ترمیم یا خارج سازی احشاء شکمی یا لگنی بیمار، متحول شده است. در رشته تخصصی جراحی زنان و زایمان، از لاپاروسکوپی هم در جهت تشخیص و هم درمان مشکلات زنان استفاده می شود.

لاپاراسکوپی تشخیصی

لاپاراسکوپی می تواند اطلاعات بالینی ارزشمندی را در تعدادی از مشکلات فراهم کند. از لاپاراسکوپی می توان در بررسی بیماران مبتلا به درد حاد شکمی یا لگنی و بررسی مشکلاتی همانند کیست تخمدانی، تورشن یا همان پیچ خوردگی تخمدان، پارگی کیست تخمدان، عفونت و التهاب لوله های رحمی که هیدروسالپنکس گفته می شود، بیماری التهابی لگن و حاملگی نابجایا همان خارج رحمی استفاده کرد.

در ارزیابی مواردی که فوریت کمتری دارند، مانند درد های مزمن لگنی و ناباروری، لاپاراسکوپی در شناسایی چسبندگی های لگنی و آندومتریوز، فتق ها، فیبروم (میوم) های رحمی و توده های تخمدانی مفید می باشد.

قبل از انجام لاپاراسکوپی تشخیصی، یک شرح حال صحیح از بیمار، معاینه بالینی دقیق و مطالعات تصویربرداری مناسب باید انجام شود.

لاپاراسکوپی  درمانی

پیش تر جراحی هایی که به طور سنتی و با رویکرد شکمی یا واژینال انجام می شدند، امروزه می توانند با روش لاپاراسکوپی انجام شوند.

اعمال جراحی که معمولاً با روش لاپاراسکوپی انجام می شوند، عبارتند از:

• باز کردن چسبندگی ها
• درمان آندومتریوز
• بستن لوله های رحمی
• باز کردن لوله های رحمی که قبلاً بسته شده اند
• برداشتن کیست تخمدان
• برداشتن تخمدان
• برداشتن لوله های رحمی
• هیسترکتومی یا همان برداشتن رحم
• برداشتن میوم رحمی
• درمان حاملگی خارج رحمی

اقداماتی که قبل از عمل لاپاراسکوپی انجام می شوند عبارتند از گرفتن یک شرح حال کامل از بیمار که شامل بیماری های زمینه ای یا مصرف دارو و حساسیت های دارویی می باشد.

پزشک قبل از انجام عمل، آزمایشات مورد نیاز پیش از عمل، سونوگرافی و در صورت نیاز تصویربرداری های پیشرفته نظیر MRI را درخواست می کند. دادن شرح حال دارویی دقیق به پزشک لازم می باشد، چرا که گاهاً تعدادی از داروها چند روز قبل از عمل، نیاز به قطع مصرف دارند. جهت انجام عمل لاپاراسکوپی معمولاً ناشتایی در حد ۸ تا ۱۲ ساعت قبل از عمل لازم می باشد.

نحوه انجام عمل لاپاراسکوپی

اکثریت موارد عمل لاپاراسکوپی تحت عمل بیهوشی عمومی انجام می شود.

در ابتدا برای کم کردن خطر آسیب به اندام های داخلی، بایستی بین جدار شکم و اندام ها، فاصله ای ایجاد شود. این کار با وارد کردن گاز دی اکسید کربن  از طریق یک سوزن کوچک به نام سوزن ورس انجام می شود. زمانیکه حفره شکم با این گاز پر می شود، از اندام های داخلی فاصله می گیرد. سپس یک برش کوچک در ناف ایجاد شده و لاپاراسکوپ وارد بدن می شود و تصاویری روی صفحه مانیتور مشاهده می گردد. پس از مشاهدات مذکور، در صورتیکه بنا به تشخیص پزشک، نیاز به جراحی باشد، از طریق برش های دیگری که در جدار شکم ایجاد می شود، ابزارهای جراحی وارد بدن شده و عمل جراحی انجام می گیرد. در نهایت در پایان عمل، ابزارها و گاز از بدن خارج می شود. مدت زمان عمل جراحی به روش لاپاراسکوپی، با توجه به نوع عمل متفاوت می باشد.

عوارض لاپاراسکوپی

• آسیب های عصبی

اکثر آسیب های عصبی در زمان اعمال جراحی لاپاراسکوپی، در حد فشردگی عصب هستند و اغلب ظرف مدت ۶ هفته بعد از عمل، بهبود می یابند. دادن وضعیت مناسب به بیمار، قبل از عمل و در حین عمل لاپاراسکوپی، بخش مهمی از ایجاد محیط ایمن برای جراحی لاپاراسکوپی می باشد.

• آسیب های عروقی
• آسیب دستگاه گوارشی
• آسیب دستگاه ادراری
• احتمال لخته شدن خون

نتیجه گیری

لاپاراسکوپی به یک تکیه گاه اصلی جراحی تبدیل شده است. تکنولوژی لاپاراسکوپی به سمت تکامل در حال پیشرفت است. از مزایای اصلی جراحی به روش لاپاراسکوپی می توان به مدت اقامت کوتاه تر در بیمارستان، بهبود نتایج زیبایی، بهبود ایمنی و هزینه ها اشاره کرد.